نیویورک پرجمعیت ترین شهر ایالت نیویورک و ایالات متحده آمریکاست که از ۵ ناحیه شامل برانکس، بروکلین، منهتن، کوینز و استاتن آیلند تشکیل شده‌است. این شهر یکی از قطب‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جهان است. عده‌ای به دلیل اهمیت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی منحصربه‌فرد نیویورک، این شهر را پایتخت جهان نامیده‌اند.۷
ابرشهر نیویورک با مساحت ۱۱٬۳۲۷ کیلومتر مربع، وسیعترین شهر جهان است. در میان شهرهای بزرگ جهان، تولید ناخالص داخلی نیویورک در زمره بیشترین‌ها قرار دارد که از نظر ارزش اسمی، می‌توان به تنهایی آنرا با کشور بزرگی مثل روسیه مقایسه کرد.
شهر نیویورک با داشتن بیش از ۵۳ آسمانخراش با ارتفاع بیش از ۲۰۰ متر، بیشترین تعداد آسمانخراش را در میان شهرهای دنیا داراست.۸ برج آزادی، اولین بنایی است که در مکان مرکز تجارت جهانی نیویورک ساخته شده است. مطابق آمار سال ۲۰۰۷ نیویورک با احتساب حومه جمعیتی قریب به ۲۰ میلیون نفر دارد. قطار شهری نیویورک که در سال ۱۹۰۴ افتتاح شد، طولانی‌ترین خط متروی جهان است. بازار بورس نیویورک، بزرگترین بازار بورس جهان در معاملات دلاری است که در خیابان وال استریت قرار دارد.
مرکز اصلی سازمان ملل متحد در کلان‌شهر نیویورک و همچنین مجسمه آزادی، مهم‌ترین نماد ایالات متحده آمریکا در نیویورک واقع شده‌است.پ
تاریخچه نیویورک
نوشتار اصلی: تاریخ شهر نیویورک
آغاز جنگ جهانی دوم مقدمات رشد همه‌جانبه نیویورک را فراهم کرد، در پی ممنوعیت آفرینش‌های هنری در کشورهای دیکتاتوری اروپایی هنرمندان به سمت غرب گریختند، این مهاجرت اجباری موقعیت مناسبی را برای انتقال مرکز هنری از پاریس به شهر نیویورک فراهم کرد، موقعیتی که تسلط قاطع ایالات متحده را تا اواخر دهه ۱۹۷۰ بر جریانات عمده هنری حفظ کرد۹، جنگ دوم بین‌الملل و خرابی‌های گسترده در سراسر اروپا منجر به جذب سرمایه‌های جدید و سرگردان و نیروی کار فراوان به این شهر شد عاملی که به توسعه اقتصادی و رونق صنایع و کارخانجات نیویورک انجامید، در سال ۱۹۵۲ و با احداث مقر دائمی سازمان ملل متحد در نیویورک این شهر عملاً به مهم‌ترین شهر در عرصه دیپلماسی بین‌المللی تبدیل شد.
در سال‌های بعد نیز این شهر شاهد اتفاقاتی تاریخ ساز بود، نیویورک و برج‌های تجارت جهانی مهم‌ترین اهداف حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر در سال ۲۰۰۱ بودند، واقعه‌ای که در سال‌های بعد نیز تأثیرات خود را بر مناسبات جهانی نشان داد.
جاذبه‌های فرهنگی
پارک مرکزی نیویورک نخستین پارک مدرن ایالات متحده آمریکا
شهر نیویورک جاذبه‌های فرهنگی در سطح جهانی بسیاری دارد. مجسمه آزادی هدیه‌ای است که از طرف کشور فرانسه به این شهر داده شد هر ساله پذیرای بسیاری جهانگرد است. پارک مرکزی نیویورک محلی‌ست که شاید گرانترین زمین‌های شهر نیویورک در دور تا دور آن قرار دارند. پارک مرکزی نیویورک با مساحت ۳۴۲ هکتار از بزرگترین پارک‌های درون شهری جهان است که سالانه حدود ۲۵ میلیون نفر از آن دیدن می‌کنند. این پارک بزرگ محل برگزاری مسابقات و نمایشهای زیادی در طول سال نیز می‌باشد. در نزدیکی پارک ساختمان داکوتا دارای سابقه‌ای تاریخی برای فرهنگ کشور آمریکا قرار دارد. کتابخانه عمومی شهر نیویورک از بزرگترین کتابخانه‌های عمومی جهان است و موزه گوگنهایم، موزه تاریخ طبیعی آمریکا، و موزه متروپولیتن نیویورک که در مجاورت پارک قرار دارد محتویاتی دارند که در جهان نظیرشان را نمی‌توان یافت. همچنین از موزه هنر مدرن که در بخش منهتن قرار دارد، به عنوان تاثیرگذارترین، موزه مرتبط با هنرهای مدرن در جهان یاد می‌شود.۱۰
نمای داخلی موزه گوگنهایم
سالن اپرای متروپولیتن نیویورک یکی از دوازده مؤسسه بزرگ فرهنگی مرکز هنرهای نمایشی لینکلن در نیویورک می‌باشد. اما بسیاری از گردشگران روز را در تایمز اسکویر و نمایشهای خیابان برادوی سپری می‌کنند و شب را به تماشای مسابقات تیم هاکی نیویورک رنجرز و تیم بسکتبال نیویورک نیکز درون مدیسون اسکویر گاردن و یا نیویورک یانکیز درون استادیوم یانکی سپری می‌کنند. البته «کلوپ‌های شبانه» و استادیوم‌های ورزشی شهر نیویورک به وفور شاهد برگزاری کنسرت‌های فراوانی از گروه‌های مشهور موسیقی آمریکایی و جهانی است. به دلیل وفور آسمانخراش و افق معروف شهر، بسیاری از فیلم‌های هالیوودی در این شهر فیلمبرداری می‌شود. پیتزای نیویورکی از غذاهای محبوب نیویورکی‌ها است. اما با اینهمه شهر نیویورک از لحاظ تنوع شهری بی‌نظیر است. در این شهر جمعیت قابل توجهی از ایرانیان نیز زندگی می‌کنند.
ایرانیان نیویورک
به همت گروهی از فعالان جامعه ایرانیان نیویورک، هرساله و از سال ۲۰۰۵ میلادی، به مناسبت عید نوروز، رژه‌ای با نام رژه نوروزی ایرانیان نیویورک (به انگلیسی: NY Persian Parade) در خیابان‌های نیویورک برگزار می‌شود که درآن ده‌ها هزار تن از ایرانیان و دیگر اقوامی که عید نوروز را جشن می‌گیرند به همراه دیگر ساکنین شهر در خیابان‌های معینی از منهتن به جشن و پایکوبی می‌پردازند.۱۱
نمای شهر نیویورک از بالای ساختمان امپایر استیت (در حال ساخت) ۱۹۳۱ (میلادی)
همچنین مرکز یکی از بزرگترین و جامع‌ترین پروژه‌های ایران‌شناسی به نام دانشنامه ایرانیکا نیز در این شهر و در دانشگاه کلمبیا قرار دارد.
ورزش
استادیوم یانکی، ورزشگاه خانگی تیم بیسیال نیویورک یانکیز است.
شهر نیویورک دارای تیم‌های ورزشی‌ای است که در هر چهار لیگ اصلی آمریکای شمالی حضور دارند. مرکز تمامی این تیم‌ها شهر نیویورک است.
نیویورک یکی از مناطق معدودی در ایالات متحده آمریکا است که همچنان بازی بیسبال، بازی اول شهروندانش محسوب می‌شود و پس از بیسبال، بازی‌های فوتبال آمریکایی، بسکتبال و هاکی طرفداران بی‌شماری دارند. تاکنون تیم‌های بیسبال نیویورک توانسته‌اند با ثبت رکوردی بی‌همتا چهارده بار مسابقات قهرمانی جهان (ورلد سریز) را برگزار کنند. نیویورک یکی از چهار کلان‌شهر ایالات متحده آمریکا است که در لیگ سراسری بیسبال آمریکا، دارای دو نماینده‌است.
دو تیم بیسبال شهر نیویورک که در لیگ سراسری بیسبال آمربکا شرکت دارند، عبارتند از نیویورک یانکیز و نیویوک متز که در هر فصل لیگ، شش بار در مقابل یکدیگر بازی می‌کنند.
تیم بیسبال نیویورک یانکیز تاکنون ۲۶بار قهرمان لیگ برتر بیسبال شده‌است که آن را به پرآوازه‌ترین تیم در تاریخ بیسبال مبدل می‌کند. تیم بیسبال نیویورک متز نیز تاکنون ۲بار قهرمان لیگ برتر بیسبال شده‌است. نیویورک همچنین زمانی خانه تیم‌های سان‌فرانسیسکو جاینتز که سابقاً نیویورک جاینتز نامیده می‌شد و همچنین تیم لس‌آنجلس داجرز که سابقاً بروکلین داجرز نامیده می‌شدند، هست. هر دو تیم در سال ۱۹۵۸ میلادی به ایالت کالیفرنیا منتقل شدند.
همچنین دو تیم بیسبال از شهر نیویورک به نام‌های استاتن آیلند یانکیز و بروکلین سایکلونز در لیگ دسته یک بیسبال (minor league) حضور دارند.
نیویورک بوسیله تیم‌های نیویورک جاینتز و نیویورک جتز در لیگ حرفه‌ای فوتبال آمریکایی نمایندگی می‌شود. ورزشگاه خانگی هر دو تیم، استادیوم جاینتز نام دارد که در نزدیکی نیوجرسی واقع شده‌است.
مسابقات دو ماراتون نیویورک سیتی، بزرگترین مسابقه دو ماراتون در جهان است.
تیم هاکی روی یخ نیویورک رنجرز، نماینده شهر نیویورک در لیگ ملی هاکی است.
در فوتبال، نیویورک بوسیله تیم رد بول نیویورک در لیگ حرفه‌ای فوتبال نمایندگی می‌شود. تیم فوتبال رد بول، بازی‌های خانگی خود را در استادیوم جاینتز برگزار می‌کند.
در بسکتبال، تیم نیویورک نیکز، نماینده شهر نیویورک در اتحادیه ملی بسکتبال است و در اتحادیه ملی بسکتبال زنان، تیم نیویورک لیبرتی است.
راکر پارک در محله هارلم، زمین بسکتبالی است که بسیاری از بسکتبالیست‌های حرفه‌ای ان‌بی‌ای درآن در طول لیگ تابستانی بازی می‌کنند.
تاریخچه نیویورک
نوشتار اصلی: تاریخ شهر نیویورک
آغاز جنگ جهانی دوم مقدمات رشد همه‌جانبه نیویورک را فراهم کرد، در پی ممنوعیت آفرینش‌های هنری در کشورهای دیکتاتوری اروپایی هنرمندان به سمت غرب گریختند، این مهاجرت اجباری موقعیت مناسبی را برای انتقال مرکز هنری از پاریس به شهر نیویورک فراهم کرد، موقعیتی که تسلط قاطع ایالات متحده را تا اواخر دهه ۱۹۷۰ بر جریانات عمده هنری حفظ کرد۹، جنگ دوم بین‌الملل و خرابی‌های گسترده در سراسر اروپا منجر به جذب سرمایه‌های جدید و سرگردان و نیروی کار فراوان به این شهر شد عاملی که به توسعه اقتصادی و رونق صنایع و کارخانجات نیویورک انجامید، در سال ۱۹۵۲ و با احداث مقر دائمی سازمان ملل متحد در نیویورک این شهر عملاً به مهم‌ترین شهر در عرصه دیپلماسی بین‌المللی تبدیل شد.
در سال‌های بعد نیز این شهر شاهد اتفاقاتی تاریخ ساز بود، نیویورک و برج‌های تجارت جهانی مهم‌ترین اهداف حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر در سال ۲۰۰۱ بودند، واقعه‌ای که در سال‌های بعد نیز تأثیرات خود را بر مناسبات جهانی نشان داد.
جاذبه‌های فرهنگی
پارک مرکزی نیویورک نخستین پارک مدرن ایالات متحده آمریکا
شهر نیویورک جاذبه‌های فرهنگی در سطح جهانی بسیاری دارد. مجسمه آزادی هدیه‌ای است که از طرف کشور فرانسه به این شهر داده شد هر ساله پذیرای بسیاری جهانگرد است. پارک مرکزی نیویورک محلی‌ست که شاید گرانترین زمین‌های شهر نیویورک در دور تا دور آن قرار دارند. پارک مرکزی نیویورک با مساحت ۳۴۲ هکتار از بزرگترین پارک‌های درون شهری جهان است که سالانه حدود ۲۵ میلیون نفر از آن دیدن می‌کنند. این پارک بزرگ محل برگزاری مسابقات و نمایشهای زیادی در طول سال نیز می‌باشد. در نزدیکی پارک ساختمان داکوتا دارای سابقه‌ای تاریخی برای فرهنگ کشور آمریکا قرار دارد. کتابخانه عمومی شهر نیویورک از بزرگترین کتابخانه‌های عمومی جهان است و موزه گوگنهایم، موزه تاریخ طبیعی آمریکا، و موزه متروپولیتن نیویورک که در مجاورت پارک قرار دارد محتویاتی دارند که در جهان نظیرشان را نمی‌توان یافت. همچنین از موزه هنر مدرن که در بخش منهتن قرار دارد، به عنوان تاثیرگذارترین، موزه مرتبط با هنرهای مدرن در جهان یاد می‌شود.۱۰
نمای داخلی موزه گوگنهایم
سالن اپرای متروپولیتن نیویورک یکی از دوازده مؤسسه بزرگ فرهنگی مرکز هنرهای نمایشی لینکلن در نیویورک می‌باشد. اما بسیاری از گردشگران روز را در تایمز اسکویر و نمایشهای خیابان برادوی سپری می‌کنند و شب را به تماشای مسابقات تیم هاکی نیویورک رنجرز و تیم بسکتبال نیویورک نیکز درون مدیسون اسکویر گاردن و یا نیویورک یانکیز درون استادیوم یانکی سپری می‌کنند. البته «کلوپ‌های شبانه» و استادیوم‌های ورزشی شهر نیویورک به وفور شاهد برگزاری کنسرت‌های فراوانی از گروه‌های مشهور موسیقی آمریکایی و جهانی است. به دلیل وفور آسمانخراش و افق معروف شهر، بسیاری از فیلم‌های هالیوودی در این شهر فیلمبرداری می‌شود. پیتزای نیویورکی از غذاهای محبوب نیویورکی‌ها است. اما با اینهمه شهر نیویورک از لحاظ تنوع شهری بی‌نظیر است. در این شهر جمعیت قابل توجهی از ایرانیان نیز زندگی می‌کنند.
ایرانیان نیویورک
به همت گروهی از فعالان جامعه ایرانیان نیویورک، هرساله و از سال ۲۰۰۵ میلادی، به مناسبت عید نوروز، رژه‌ای با نام رژه نوروزی ایرانیان نیویورک (به انگلیسی: NY Persian Parade) در خیابان‌های نیویورک برگزار می‌شود که درآن ده‌ها هزار تن از ایرانیان و دیگر اقوامی که عید نوروز را جشن می‌گیرند به همراه دیگر ساکنین شهر در خیابان‌های معینی از منهتن به جشن و پایکوبی می‌پردازند.۱۱
نمای شهر نیویورک از بالای ساختمان امپایر استیت (در حال ساخت) ۱۹۳۱ (میلادی)
همچنین مرکز یکی از بزرگترین و جامع‌ترین پروژه‌های ایران‌شناسی به نام دانشنامه ایرانیکا نیز در این شهر و در دانشگاه کلمبیا قرار دارد.
ورزش
استادیوم یانکی، ورزشگاه خانگی تیم بیسیال نیویورک یانکیز است.
شهر نیویورک دارای تیم‌های ورزشی‌ای است که در هر چهار لیگ اصلی آمریکای شمالی حضور دارند. مرکز تمامی این تیم‌ها شهر نیویورک است.
نیویورک یکی از مناطق معدودی در ایالات متحده آمریکا است که همچنان بازی بیسبال، بازی اول شهروندانش محسوب می‌شود و پس از بیسبال، بازی‌های فوتبال آمریکایی، بسکتبال و هاکی طرفداران بی‌شماری دارند. تاکنون تیم‌های بیسبال نیویورک توانسته‌اند با ثبت رکوردی بی‌همتا چهارده بار مسابقات قهرمانی جهان (ورلد سریز) را برگزار کنند. نیویورک یکی از چهار کلان‌شهر ایالات متحده آمریکا است که در لیگ سراسری بیسبال آمریکا، دارای دو نماینده‌است.
دو تیم بیسبال شهر نیویورک که در لیگ سراسری بیسبال آمربکا شرکت دارند، عبارتند از نیویورک یانکیز و نیویوک متز که در هر فصل لیگ، شش بار در مقابل یکدیگر بازی می‌کنند.
تیم بیسبال نیویورک یانکیز تاکنون ۲۶بار قهرمان لیگ برتر بیسبال شده‌است که آن را به پرآوازه‌ترین تیم در تاریخ بیسبال مبدل می‌کند. تیم بیسبال نیویورک متز نیز تاکنون ۲بار قهرمان لیگ برتر بیسبال شده‌است. نیویورک همچنین زمانی خانه تیم‌های سان‌فرانسیسکو جاینتز که سابقاً نیویورک جاینتز نامیده می‌شد و همچنین تیم لس‌آنجلس داجرز که سابقاً بروکلین داجرز نامیده می‌شدند، هست. هر دو تیم در سال ۱۹۵۸ میلادی به ایالت کالیفرنیا منتقل شدند.
همچنین دو تیم بیسبال از شهر نیویورک به نام‌های استاتن آیلند یانکیز و بروکلین سایکلونز در لیگ دسته یک بیسبال (minor league) حضور دارند.
نیویورک بوسیله تیم‌های نیویورک جاینتز و نیویورک جتز در لیگ حرفه‌ای فوتبال آمریکایی نمایندگی می‌شود. ورزشگاه خانگی هر دو تیم، استادیوم جاینتز نام دارد که در نزدیکی نیوجرسی واقع شده‌است.
مسابقات دو ماراتون نیویورک سیتی، بزرگترین مسابقه دو ماراتون در جهان است.
تیم هاکی روی یخ نیویورک رنجرز، نماینده شهر نیویورک در لیگ ملی هاکی است.
در فوتبال، نیویورک بوسیله تیم رد بول نیویورک در لیگ حرفه‌ای فوتبال نمایندگی می‌شود. تیم فوتبال رد بول، بازی‌های خانگی خود را در استادیوم جاینتز برگزار می‌کند.
در بسکتبال، تیم نیویورک نیکز، نماینده شهر نیویورک در اتحادیه ملی بسکتبال است و در اتحادیه ملی بسکتبال زنان، تیم نیویورک لیبرتی است.
راکر پارک در محله هارلم، زمین بسکتبالی است که بسیاری از بسکتبالیست‌های حرفه‌ای ان‌بی‌ای درآن در طول لیگ تابستانی بازی می‌کنند.